De energiezuinige ventilatiesystemen, zoals in de Amersfoortse wijk Vathorst geïnstalleerd zeven jaar geleden, hebben gezorgd voor flink wat klachten. Geïrriteerde luchtwegen, dufheid en moeheid…ieder jaar kwamen er klachten binnen. De reden? De aan- en afvoercapaciteit van het systeem is onvoldoende door slecht onderhoud of onjuiste installatie. Jaren later maakt emeritus hoogleraar aan de TU Eindhoven Annelies van Bronswijk zich nog steeds ernstig zorgen over het binnenklimaat van deze woningen.
“De ventilatie-eisen moeten worden aangescherpt”, zo stelt ze. Omdat energiebesparende maatregelen veel zijn toegepast, was frisse lucht lange tijd van ondergeschikt belang. Energie besparen betekent namelijk niet alleen de kou buiten houden, maar ook de frisse lucht buiten houden. Een steeds grotere groep deskundigen waarschuwt voor de gezondheidseffecten die dit met zich meebrengt, met name wanneer de focus ligt op energiebesparing in combinatie met matige ventilatie: “Men moet zich niet op energiebesparing focussen, maar op de menselijke gezondheid tot op hoge leeftijd. Kijk daarna pas hoeveel energie je nog kunt besparen.”
Hoewel niet iedereen met het de enigszins controversiële wetenschapper eens is, krijgt ze steeds meer bijval. Ze pleit dan ook voor een aantal zaken die iedereen aangaat en stelt: “Het ontbreekt aan een goede basis. Wat is onze prioriteit? Is dat langetermijndenken? Ons richten op optimale gezondheid tot op zeer hoge leeftijd, waarmee de zorgkosten omlaag gaan? Of is dat het huidige kortetermijndenken? Namelijk het energiegebruik terugdringen?” Nog steeds is gezondheid niet dé prioriteit in de bouwregelgeving, en dat stemt de van Bronswijk pessimistisch.
Van Bronswijk heeft het vermoeden dat veel bewoners dagelijks worden blootgesteld aan (lage concentraties) CO. Hoewel dit niet dodelijk is, kan het wel voor klachten zorgen zoals hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid, braken of langdurige vermoeidheid en zelfs psychische klachten. Het opsporen van CO gaat eenvoudig middels een doorlopende meting van de binnenlucht.
Uit het Monicair rapport bleek begint dit jaar al dat het binnenklimaat van woningen te wensen over laat. Met name de slaapkamers schieten vaak tekort. Er wordt gewezen naar de opzet van het Bouwbesluit, dat uitgaat van eisen op bouwproductniveau in plaats van prestatie-eisen op gebouwniveau. Het rapport heeft ervoor gezorgd dat de ventilatienorm weer ter discussie staat. Van Bronswijk pleit echter voor een aanscherping van de norm. “Om chronische gezondheidsklachten te voorkomen moet het ventilatieregime worden ingesteld op zo’n 700-800 ppm (parts per million). Het Bouwbesluit blijft nu echter hangen op technische maatregelen die het niveau van 1000-1200 ppm kunnen halen onder de meest gunstige omstandigheden. Met andere woorden: niet onder de meest ongunstige omstandigheden.” Het onderwerp is volgens haar dan ook van belang omdat het iets is van 24 uur per dag, 7 dagen per week, 365 dagen per jaar in iedere betreedbare ruimte en dient door bouw en installatie gegarandeerd te worden.
Bron: Cobouw