162 woningen aan de Secretaris Varkevisserstraat in Katwijk worden na een ingrijpende gevel- en dakrenovatie geüpgraded naar energieklasse A+ of naar klasse AA+ (met zonnepanelen). Een belangrijke component bij deze woningrevival is de ventilerende onderdorpel van Movair uit Schijndel.
Theo Meijer van Bouwkundig werkburo Stramien 2000 vof heeft, speciaal voor dit project, meegewerkt aan de optimalisatie van de onderdorpels, zegt daarover: “Ik ben voor dit project een groot voorstander van Movair. Ze bieden ventilatie zonder tocht en geluid door te geven.”
De dertiger jaren woningen, ontworpen volgens de architectuur van de Amsterdamse School, zijn eigendom van woningcorporatie Dunavie. Project-adviseur is Stramien 2000 uit Koudekerk aan den Rijn en hoofdaannemer Weijman vastgoedonderhoud uit Veenendaal. Na uitvoering van een proefwoning is de tweede fase van 19 woningen voor de zomervakantie afgerond. Inmiddels is men gestart met de derde fase van 142 woningen.
De Secretaris Varkevisserstraat in Katwijk ligt aan de westkant van het vissersdorp. Op slechts enkele honderden meters, aan de einder, ziet men de contouren van de kustlijn. De zilte zeewind blaast zijn forse adem bijna dagelijks door de smalle straat. Omstandigheden die een stevige aanslag plegen op de gevels van de afwisselend lage en hoge geschakelde woningen, die ondanks veroudering constructief te goed zijn om af te breken. Bouwkundig adviseur Theo Meijer: “Deze woningen zijn dermate beeldbepalend dat renovatie met daarbij behoud van het karakter zeer voor de hand ligt. Behoud van oorspronkelijk glasoppervlak is uitgangspunt, geen verkleining door aanbrengen van ventilatieroosters in beglazing.” Bij deze renovatie worden de buitengevel en het dak onder handen genomen, waarbij het accent ligt op modernisering en energiebesparing. Bewoners hebben optie om tegen een (geringe) huurverhoging te kiezen voor ClimaRad ventilatie/verwarmingstoestellen en/of zonnepanelen. De woningen krijgen straks het energielabel A+ en AA+ (met zonnepanelen).
Om de woningen te liften naar energieklasse A+ en A++ werden ze voorzien van een extra warme isolatiejas. Ook de verweerde houten kozijnen worden vervangen door Accoya houten kozijnen met ventilerende onderdorpel. Of zoals Eric van Heuzen-Vrij, projectleider bij Dunavie, zegt: “Die ventilatieroosters in de ramen zijn altijd een doorn in het oog. Ze zorgen voor een negatief gevelbeeld, brengen tocht in de woning en laten omgevingsgeluiden door. Veel bewoners houden de ventilatieroosters dicht of stoppen ze zelfs dicht. Daarmee creëer je een ongezonde situatie en zou schimmelvorming kunnen ontstaan”.
In een eerder renovatieproject van Dunavie werd als proef de Movair ventilerende onderdorpel toegepast. Deze nieuwe manier van ventileren werd ook hier door de bewoners met enthousiasme ontvangen. Voldoende reden om zowel de woon- als slaapkamers uit te voeren met de Movair ventilerende onderdorpel en in de proefwoning de bewoners de keuze aan te bieden om in de eigen woning te kiezen voor de Movair Convect of de ClimaRad WTW ventilatiebox. Eric van Heuzen-Vrij: “We hebben ClimaRad ventilatieboxen standaard in alle woningen en, naar keuze van de bewoners, ClimaRad WTW ventilatie/verwarmingstoestellen in de woonkamer. Ongeveer 50% maakte gebruik van deze mogelijkheid, waarbij men tevens nog eens extra kon kiezen voor zonnepanelen. Energielabel A+ met Accoya kozijnen en Movair ventilatie of A++ met een extra toevoeging van zonnepanelen. De bewoners die kiezen voor zonne-energie krijgen vier zonnepanelen van elk 270 Wp, die leveren 1,06 kWp op. Het levert hen een maandelijkse energiebesparing op van zeven à acht euro per maand.”
Eric van Heuzen-Vrij: “We hebben gekozen voor het geaccetyleerde Accoya kozijn omdat de kozijnen in deze omgeving bloot worden gesteld aan zware klimatologische omstandigheden, maar wel vijftig jaar mee moeten gaan. Accoya heeft die duurzame eigenschappen. Tevens is ons een onderhoudscyclus van 13 – 15 jaar verzekerd.”
Voor hen die Movair nog niet kennen? De Movair is een ventilerende onderdorpel die fysieke ventilatieroosters op het glas of in het kozijn vervangt. Hij is leverbaar in glasvezelcomposiet en in duurzaam FullWood versie en voorzien van onzichtbare ventilatieopeningen aan de onderzijde. Naast energiezuinig is hij ook geluidwerend. Movair brengt via de onderdorpel verse gefilterde lucht in de ruimte, die binnenkomt via een stalen geluchtleider die is voorzien van een afsluitbaar toevoerkanaal. De lucht wordt geruisloos door het systeem omhoog geleid achter de panelen van de radiator en vermeng met de warme kamerlucht, waardoor de temperatuur van de aangevoerde lucht verder toeneemt.”
Speciaal voor dit project werd het Movair-systeem op een drietal punten aangepast die nu standaard zijn opgenomen. Theo Meijer en Eric van Heuzen-Vrij leverden een bijdrage bij de totstandkoming: “Er is een speciaal aansluitstuk ontwikkeld waar het geluiddempende kanaal inschuift en er is een speciale afsluitbare klep gemonteerd in het kanaal die getest is op wind- en waterdichtheid.”
“Het toepassen van de Movair zorgde niet alleen voor tochtvrije en comfortabele ventilatie, maar ook moesten we 28 dB aan geluid reduceren om binnen de norm te blijven. Dat lukte door Movair toe te passen”, voegt Eric Heuzen-Vrij eraan toe.
De Movair onderdorpel kan worden gecombineerd met een decentraal, mechanisch ventilatiesysteem van ClimaRad. Hiermee regelt men de ventilatie gebalanceerd per vertrek. Het ClimaRad ventilatietoestel meet op basis van CO2 en luchtvochtigheid de luchtkwaliteit in de ruimte. Is het CO2-gehalte beneden een vooraf ingestelde waarde dan schakelt hij automatisch uit, er wordt enkel geventileerd wanneer dit noodzakelijk is. Het apparaat zorgt tevens voor het terugwinnen van de warmte, zodat de verse buitenlucht voorverwarmd het vertrek binnenkomt. Door filtering is de binnenkomende lucht schoon en gezond. De nieuwe kozijnen bevatten HR++ glas en het glas dat blijft zitten (achtergevel begane grond) is vervangen door HR++ glas.
Hoofdaannemer Weijman vastgoedonderhoud zorgde voor een volledige upgrade van de buitengevel. Naast al het schilderwerk werden de buitenmuren van de kopse gevels geïsoleerd, door voorgevels schoongemaakt en waar nodig het voeg- en metselwerk hersteld. Tevens werden de daken volledig geïsoleerd en de dakramen, dakkapellen en dakpannen vervangen. De voorgevels zijn zowel op de begane grond als op de eerste verdieping aan de binnenzijde voorzien van een nieuwe geïsoleerde voorzetwand. Ook de met zink beklede houten goten zijn vernieuwd en opgehoogd. De achtergevels op de verdieping zijn volledig vervangen. De platte daken van de achteruitbouwen volledig vernieuwd en geïsoleerd. Op die manier werd het gevelbeeld volledig behouden, maar de woningen qua comfort en energieverbruik aangepast aan de eisen van deze tijd. De bewoners zijn weer trots op hun wijk.